Witamina K – występowanie, właściwości, dzienne zapotrzebowanie

Zbilansowana dieta powinna być bogata w witaminy i minerały, które pozytywnie wpłyną na działanie naszego organizmu. Jednym z tych ważnych składników jest witamina K. Czym się charakteryzuje? W jakich produktach można ją znaleźć i jakie jest jej dzienne zapotrzebowanie?

• Czym jest witamina K?
• Witamina K – występowanie
• Witamina K – właściwości
• Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na witaminę K?
• Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru witaminy K?

Czym jest witamina K?

Witamina K, to grupa chemicznych związków organicznych, które są jednym z niezbędnych składników pokarmowych. Powinniśmy więc dostarczać ją regularnie poprzez naszą dietę. W formie naturalnej występuje w dwóch odmianach, jako witamina K1 (syntetyzowana w roślinach) i K2 (występuje we florze bakteryjnej jelit) oraz charakteryzuje się rozpuszczalnością w tłuszczach. Jest jeszcze witamina K3, ale występuje ona w postaci syntetycznej, wytworzonej.

Witamina K – występowanie

Organizm człowieka nie potrafi zsyntetyzować witaminy K, dodatkowo w naszym ciele występuje jej niewiele. Z tego też powodu istotne jest dostarczanie jej wraz z pokarmem. W przypadku witaminy K2, jako że syntezowana jest przez bakterię, występuje w takich produktach, jak sery, kiszona kapusta, jogurt czy kurza wątroba. Oprócz tego, źródłem tego składnika jest także wiele roślin w tym: brokuły, rzepa, ogórek, sałata, marchew, szpinak, seler, pomidor, ziemniaki, pietruszka, awokado, truskawki, banany oraz brukselka.

Jeżeli chodzi o produkty odzwierzęce, można ją znaleźć także w jajach, mleku i ogólnie w mięsie. Dodatkowo olej kukurydziany oraz sojowy także zawierają witaminę K. Jak widać można ją znaleźć w bardzo wielu produktach, nie jest więc trudno o jej uzupełnienie poprzez dietę.

Witamina K – właściwości

Najważniejszą rolą witaminy K w organizmie człowieka jest uszczelnianie naczyń krwionośnych, zapobiegając ich pękaniu. To ona także odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi. Podaje się ją noworodkom aby zapobiec skazie krwotocznej, zaleca się również by kobiety w ciąży ją spożywały. Co istotne, witamina K odpowiada także za prawidłową syntezę białek w układzie kostnym, to ona transportuje wapń i wpływa na prawidłową gęstość kości, chroni je przed złamaniem. Jest istotna także przy niedokrwistości serca. Poza tym wykazuje także szereg innych właściwości, w tym przeciwzapalne, antybakteryjne oraz przeciwbólowe.

Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na witaminę K?

Witamina K odgrywa ważną rolę w naszym organizmie, trzeba jednak ją rozsądnie dawkować, bowiem zarówno niedobór, jak i nadmiar tej witaminy może nam zaszkodzić. Oczywiście dawkowanie powinno być uzależnione od wieku oraz płci. Tak więc w przypadku dzieci jest to ok 1 mg na dobę, a u osoby dorosłej są to 4 mg na dobę. Często używa się także oznaczeń w mikrogramach i tak u noworodków i niemowląt potrzeba wynosi od 5 do 10 mikrogramów na dobę, dzieciom w wieku od 1 do 18 lat od 15 do 65 mikrogramów na dobę. W przypadku dorosłych kobiet jest to 55 mikrogramów, a w przypadku dorosłych mężczyzn 65 mikrogramów.

O ile jednak dostarczenie witaminy K w diecie jest stosunkowo łatwe, o tyle w przypadku sztucznie wytworzonej witaminy K3, należy jej przyjmowanie zawsze konsultować z lekarzem.

Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru witaminy K?

Wprawdzie niedobór, albo nadmiar witaminy K zdarza się rzadko, mimo to trzeba uważać. Należy zwracać uwagę na pojawiające się objawy, które mogą o tym świadczyć. W przypadku niedoboru witaminy K, są to najczęściej:

• Problemy z krzepliwością krwi
• Powolne gojenie się ran
• Skłonności do powstawania siniaków
• Krucha i łamliwe kości
• W przypadku kobiet – obfite miesiączki
• Krwawienie z nosa
• Częste biegunki

Niedobór może przynieść poważne skutki, w tym doprowadzić do żółtaczki, niedokrwistości, zapalenia jelit, uszkodzenia wątroby, a także zaburzenia wchłaniania pokarmów i tłuszczów.

Nadmiar tej witaminy także jest szkodliwy, dlatego trzeba być ostrożnym z suplementacją. Objawy zbyt dużej ilości witaminy K mogą pojawiać się w formie:

• Nadmiernej potliwości
• Uczucia gorąca
• Skłonności do czerwienienia
• Upośledzenia pracy wątroby
• Niedokrwistości hemolitycznej

Dodatkowo w przypadku niemowląt, nadmiar witaminy K, może doprowadzić do żółtaczki, a także uszkodzenia tkanki mózgowej.