Niedobór jodu – jakie są objawy? Jak uzupełnić niedobory jodu?
Każdy z nas dba o swoje zdrowie i dobre samopoczucie. Jednak aby równowaga w organizmie była zachowana, należy dostarczać mu odpowiedniej ilości witamin i minerałów. Jak jest w tym aspekcie z jodem? Czym on jest? Dlaczego jest ważny dla dobrego funkcjonowania? Jakie są objawy jego niedoboru i jak go uzupełnić?
- Czym jest jod?
- Dlaczego jod jest ważny w diecie?
- Objawy niedoboru jodu
- Jak uzupełnić niedobory jodu?
Czym jest jod?
Jod jest niezbędnym dla człowieka mikroelementem. Najczęściej dostarczany jest z pożywieniem i wodą. Najwięcej w wodach i w glebie jest go nad morzem, a najmniej w okolicach górskich. Ciało zdrowego człowieka zawiera 30–50 mg jodu. Największa ilość magazynowana jest w tarczycy. Bez niego, nie mogłaby produkować w pęcherzykach tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek organizmu. Dobowe zapotrzebowanie na jod jest bardzo małe, bo wynosi ok. 200 mikrogramów.
Jod jest wchłaniany w jelitach i transportowany w krwi. Trafia więc do tarczycy, która wychwytuje go w ilości niezbędnej do produkcji hormonów. W przypadku nadmiaru jest usuwany wraz z moczem. Oczywiście jod gromadzi się nie tylko w tarczycy, niewielka ilość jest również w śliniankach, w piersiach i w błonie śluzowej żołądka.
Dlaczego jod jest ważny w diecie?
Jak już wspomniano, jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy: tyroksyny i jej aktywnej formy trójjodotyroniny . To właśnie te hormony odpowiadają za prawidłowy rozwój i funkcjonowanie mózgu, układu nerwowego, przysadki mózgowej. Ale nie tylko. Ma ogromne znaczenie również dla mięśni, serca, nerek. To właśnie tyroksyna i trójjodotyronina regulują procesy wzrostu i dojrzewania komórek organizmu. Co więcej, są niezbędne do utrzymania prawidłowej temperatury ciała oraz ogrywają dużą rolę w procesach oddychania komórkowego i wytwarzania energii.
Objawy niedoboru jodu
A co się dzieje, gdy w organizmie jest za mało jodu? Przede wszystkim długotrwałe jego niedobory prowadzą do niedoczynności tarczycy, a w efekcie do powiększenia gruczołu tarczowego i powstania wola.
W kobiet, które są w ciąży, a mają niedobory jodu, dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu u płodu. Najcięższym powikłaniem związanym z niedoborem tego pierwiastka jest tzw. kretynizm. Dziecko cechuje się upośledzeniem umysłowym, opóźnieniem rozwoju fizycznego i psychicznego.
Co więcej, często właśnie niedobory jodu są powodem zaburzeń rozrodczości u kobiet. Prowadzą do poronień, przedwczesnych porodów, śmiertelności noworodków.
Niedostatek jodu u dzieci powoduje zmniejszenie zdolności uczenia się, przyczynia się też do spowolnienia wzrostu i rozwoju fizycznego w okresie pokwitania.
Jak uzupełnić niedobory jodu?
Najlepiej jod dostarczać organizmowi z pożywieniem. Najwięcej tego pierwiastka ma żywność pochodzenia morskiego, a więc skorupiaki, mięczaki, ryby – a zwłaszcza dorsze i halibuty, śledzie bałtyckie.
Ważne jest, by zwłaszcza na terenach daleko położonych od morza stawiać na mleko i jego przetwory oraz jajka.
Warto również zażywać preparaty witaminowe, w których znajduje się jod. Jest to istotne zwłaszcza w czasie ciąży.