Układ pokarmowy – funkcje, budowa. Choroby układu pokarmowego
Jaka jest główna rola układu pokarmowego, inaczej nazywanego też układem trawiennym? Przede wszystkim służy on do pobierania, rozdrabniania i trawienia pokarmu. Odgrywa bardzo ważną role w funkcjonowaniu całego organizmu, dlatego warto poznać jego podstawowe funkcję oraz budowę, aby w razie potrzeby szybko rozpoznać schorzenie.
- Budowa układu pokarmowego człowieka
- Funkcje układu pokarmowego
- Choroby układu pokarmowego
- Najczęstsze objawy chorób układu pokarmowego
Budowa układu pokarmowego człowieka
Przewód pokarmowy człowieka liczy około 8 metrów, a w jego skład wchodzą także dodatkowe gruczoły. Nasz układ pokarmowy składa się z jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka, jelita cienkiego i grubego oraz odbytu. Z kolei w skład gruczołów pokarmowych wchodzą ślinianki, wątroba oraz trzustka. Te dwa ostatnie odgrywają szczególnie ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego.
Wątroba (podobnie jak żołądek) znajduje się nad pępkiem. Jednak po prawej stronie, pod przeponą i składa się z czterech płatów. Z kolei trzustka położona jest poprzecznie w jamie brzusznej.
Funkcje układu pokarmowego
Jak już wspomnieliśmy, układ pokarmowy odpowiedzialny jest za przyjmowanie, trawienie oraz wydalanie pokarmów z organizmu. A jaką rolę pełnią poszczególne elementy układu trawiennego? Początkową częścią układu jest jama ustna, za pomocą której pobieramy i rozdrabniamy przyjmowane pokarmy. To również tutaj znajdują się receptory zmysłu smaku. W skład jamy ustnej wchodzą zęby, podniebienie, język, a także, wspomniane już, kubki smakowe.
Następnie, przyjmowany przez nas pokarm transportowany jest przez gardło do przełyku, skąd później trafia do żołądka. Tam z kolei jest on poddany działaniu soków żołądkowych, a po 3-4 godzinach trawione pożywienie kierowane jest do jelit, czyli najdłuższej części układu pokarmowego. W jelicie cienkim odbywa się wchłanianie składników odżywczych, a pozostałości pokarmu kierowane są do jelita grubego, gdzie formowany jest z nich kał, następnie wydalany z organizmu przez odbyt.
Choroby układu pokarmowego
A jakie są najczęstsze choroby układu pokarmowego? Głównie choroby jamy ustnej, takie jak: opryszczka, aftoza, grzybica, zapalenie dziąseł, czy próchnica. Z kolei do nieco poważniejszych schorzeń należy choroba refluksowa przełyku, której głównymi objawami są zgaga i uczucie cofania się pokarmu. Do innych chorób układu pokarmowego należy choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zapalenie wyrostka robaczkowego czy hemoroidy. Z kolei do najczęstszych chorób jelita cienkiego trzeba zaliczyć zespół jelita drażliwego, celiakię oraz chorobę Leśniowskiego-Crohna.
Najczęstsze objawy chorób układu pokarmowego
Jakie objawy występują przy chorobach układu trawiennego? Głównie biegunka, częste i silne bole brzucha, gazy, dysfagia, nudności i wymioty, zmieniony wygląd stolca oraz krwawienie z odbytu. O ile biegunka czy wymioty mogą być objawem zwykłego zatrucia pokarmowego, o tyle krwawienia z odbytu czy przewodu pokarmowego powinny być dla nas sygnałem, by jak najszybciej udać się do lekarza.