Sód – niedobór. Przyczyny i objawy niskiego poziomu sodu w organizmie
Sód jest dla organizmu ważnym pierwiastkiem. Co się dzieje, kiedy zaczyna nam go brakować?
- Na czym polega niedobór sodu?
- Jakie są objawy niedoboru sodu?
- Jakie są przyczyny niedoboru sodu?
- Jak leczy się niedobór sodu?
Na czym polega niedobór sodu?
Niedobór sodu, czyli, by użyć bardziej specjalistycznej nazwy, hiponatremia, to zaburzenie gospodarki wodno-elektrolitowej w organizmie, w którym poziom sodu spada poniżej normy, wynoszącej 135 mmol/l.
Jakie są objawy niedoboru sodu?
Sód pełni ważne funkcje. Bierze udział w utrzymywaniu wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej równowagi organizmu, ma wpływ na przewodzenie bodźców w komórkach nerwowych i regulację napięcia mięśniowego. Sód odpowiada za właściwe rozmieszczenie wody w organizmie i bierze udział w transporcie cukrów i aminokwasów.
Skoro sód odgrywa tak istotną rolę, łatwo się domyślić, że jego niedobór wiąże się z przykrymi zdrowotnymi konsekwencjami. To, jak poważne one są, zależy od tego, ile sodu i w jakim tempie ubyło z organizmu. Przy hiponatremii łagodnej (zawartość sodu 130-135 mmol/l), zwykle nie dają się jeszcze odczuć objawy.
Hiponatremia umiarkowana (125-130 mmol/l sodu w organizmie) objawia się dolegliwościami takimi jak osłabienie, nudności i zawroty głowy. Hiponatremia ciążka, do której dochodzi, gdy poziom sodu spada poniżej 125 mmol/l, wywołuje objawy takie jak bóle głowy, nudności i wymioty, zaburzenia orientacji.
Jeśli stan niedoboru sodu jest długotrwały, albo jeśli poziom tego pierwiastka spada poniżej 110 mmol/l, sytuacja staje się dramatyczna – dochodzi do obrzęku mózgu i zaburzeń oddychania, a w efekcie do śmierci.
Jakie są przyczyny niedoboru sodu?
Najczęstszą przyczyną jest odwodnienie. Może do niego dojść na skutek nadmiernego pocenia się, wymiotów, biegunki, zapalenia trzustki, przedawkowania moczopędnych leków czy doznania rozległych oparzeń. Wraz z wodą z organizmu wytraca się sód.
Hiponatremia może też być skutkiem niektórych schorzeń, takich jak niedoczynność tarczycy lub kory nadnerczy, niewydolność serca, choroby nerek, marskość wątroby, zespół nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego. Inną przyczyną może być obecność w moczu substancji osmotycznych, doprowadzających do wydalania jego dużych ilości.
Jak leczy się niedobór sodu?
Leczenie polega na uzupełnieniu niedoborów sodu w organizmie. Jaką metoda uzupełnia się braki? To już zależy od czasu trwania hiponatremii i ilości utraconego sodu. Im dłużej trwał ten stan, tym wolniej należy wyrównywać braki tego pierwiastka, ponieważ zbyt szybki wzrost poziomu sodu może prowadzić do powikłań.
Niedobory sodu wyrównywane są przez odpowiednią dietę. Dopiero w cięższych przypadkach stosuje się dożylne podawanie nawadniających płynów zawierających sód w różnym stężeniu.