Jak przewidzieć kolor oczu niemowlaka?

Oczekując przyjścia na świat malucha często zastanawiamy jaki będzie wyglądać. Jakie cechy i po którym rodzicu odziedziczy, do kogo bardziej będzie podobny. Patrzymy na usta, nos, kształt buzi… a co z oczami? Czy da się przewidzieć jaki kolor oczu będzie miał maluch?

• Czy da się przewidzieć kolor oczu niemowlaka?
• Kolor oczu dziecka – jak wygląda dziedziczenie?
• Co odpowiada za kolor oczu?
• Zmiana koloru oczu u niemowlaka – kiedy?

Czy da się przewidzieć kolor oczu niemowlaka?

Da się, przynajmniej w większości przypadków. Za kolor oczu odpowiada przede wszystkim genetyka, czyli to jakie tęczówki posiadają rodzice. Dziedziczenie nie jest wcale taką skomplikowaną sprawą i trzeba pamiętać o jednej kwestii. W przypadku koloru oczu mamy do czynienia z dwiema parami genów, jakie przekazujemy dziecku – jedna z nich jest dominująca, czyli silna, a druga recesywna, czyli słaba. Można byłoby więc powiedzieć, że jeżeli rodzice mają oczy niebieskie to dziecko też będzie mieć niebieskie, a jak brązowe, to maluch odziedziczy brązowe tęczówki. Nie jest to tak do końca.

Kolor oczu dziecka – jak wygląda dziedziczenie?

Zostało już powiedziane, że kolor oczu to kwestia genetyki i wiele będzie zależeć od tego jaki kolor oczu posiadają rodzice. Trzeba jednak pamiętać, że każde z nich przekazuje dziecku dwie pary genów (dominujące – ciemne i recesywne – jasne), przez co istnieje różny rozkład sił, jeżeli chodzi o szanse na daną barwę tęczówki. Ponieważ wiele cech jest ukrytych, to jakie oczy mieli dziadkowe, także może mieć znaczenie..

Jeżeli więc oboje rodziców mają brązowe oczy, dziecko też będzie mieć brązowe oczy, jeżeli jednak któreś z dziadków ma oczy niebieskie, maluch ma szanse na odziedziczenie oczu niebieskich, jako że gen recesywny odpowiadający za tę barwę został przekazany dalej. Nie działa to jednak w drugą stronę – mając oczy niebieskie, rzadko kiedy zdarza się, by dziecko miało oczy ciemne.

Dlaczego tak się dzieje? Rodzic o ciemnych oczach przekazuje parę genów dominujących i recesywnych, z kolei rodzic o jasnych oczach przekazuje parę genów zawsze tylko recesywnych. Nie mając więc w parze genu dominującego (odpowiadającego za ciemną barwę tęczówki), nie ma szansy na to, by pojawiły się oczy brązowe.

Kolor oczu zależeć może także od proporcji wymieszania barwnika. Dzięki temu można uzyskać tak czyste kolory jak brąz czy niebieski, albo mieszaniny barw, jak choćby piwny, zielony, bursztynowy. Co istotne, zielone oczy są najmniej rozpowszechnione na świecie, można je otrzymać z mieszaniny koloru brązowego i niebieskiego.

Co odpowiada za kolor oczu?

Oczywiście geny, ale nie tylko. Za konkretną barwę, intensywność oraz odcień odpowiada melanina, czyli pigment decydujący o kolorze. Jako że niemowlaki zaraz po urodzeniu mają jej niewiele, większość z nich rodzi się z niebieskimi oczami. Im większa ilość melaniny w komórkach ciała, tym ciemniejsze są także i oczy. Tak więc niebieskie oczy – mało melaniny, brązowe – dużo melaniny. Posiadacze szarych oczu mają najmniej melaniny ze wszystkich, a zielonoocy mają jej umiarkowane ilości.

Zmiana koloru oczu u niemowlaka – kiedy?

Większość dzieci, choć nie wszystkie rodzą są z oczami niebieskimi, z racji niewielkiej ilości melaniny. Zmienia się to z czasem i właściwy kolor pojawia się w okolicach 6 miesiąca życia, a całkowicie stabilizuje w okresie 2 – 3 urodzin. Gdy maluch rośnie, dojrzewają także komórki odpowiadające za wytwarzanie melaniny, a im więcej jej wyprodukują, tym ciemniejszy kolor oczu będzie miało dziecko. Czasem ostateczna barwa oczy kształtuje się nawet do 6 lub 8 roku życia.